Tek Tek Dağları Milli Parkı, Şanlıurfa’da bulunuyor. Flora, fauna zenginliği, kültürel, tarihi ve arkeolojik özelliklerinin korunabilmesi ve ulusal servet olarak geleceğe sağlıklı biçimde taşınabilmesi amacıyla 2007 yılında Milli Park ilan edilmiş. İşte size medeniyetin doğduğu coğrafyada bir vaha olan Tek Tek Dağları Milli Parkı gezi rehberi…
Mezopotamya bölgesinde yer alan Tek Tek Dağları Milli Park alanı, eski dönemlerden beri birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve pek çok uygarlığın hüküm sürdüğü, ulusal olduğu kadar uluslararası düzeyde de dikkatleri üzerine çeken önemli bir alan… Bu zengin medeniyetlerin sonucu olarak; özellikle Milli Park’ın güneyinde çok sayıda yeraltı şehri, manastır, kilise ve mağaranın yanı sıra, önemli tarihi ve arkeolojik değerler ile birinci derece arkeolojik sit alanları bulunmakta…
Bunlar, Senem Mağara Manastırı, Şuayipşehri Harabeleri ve Soğmatar Antik Kenti… Soğmatar Antik Kenti’nde geçmişi Harran Sin kültürüne dayanan Sabizm ve Baştanrı Marilaha’nın merkezi olduğu bilinen bir ören yeri bulunmakta… Bu yerde baş tanrıya ve kutsal olarak kabul edilen Güneş, Ay, Satürn, Jüpiter, Mars, Venüs ve Merkür gezegenlerine ibadet edilen ve bu kutsal sayılan Tanrı ve gezegenler için kurban kesilen açık hava mabedi bulunmakta… Ayrıca Roma Dönemi’ne ait çok sayıda kaya mezarı da bulunuyor. Alandaki tarihi kalıntılar geçmiş kültürlere dair eşsiz bir inceleme fırsatı sunar. Alanda; tarihi ve arkeolojik değerleri ziyaret ederken yorgunluk atmak için, piknik türü molalar da verebilirsiniz.
Bozkır da güzeldir
Yılın altı ayının bahar havasında geçtiği Şanlıurfa ilinin doğal güzelliği olan Tek Tek Dağları Milli Parkı, özellikle tabiat turizmi aktiviteleri açısından büyük öneme sahip. Alanda tespit edilmiş 272 bitki türü ve 172 hayvan türü yaşıyor. Özellikle yaban hayatı gözlemciliği için mükemmel bir seyir zevki sunan milli park, gözlemlenen türlerin çeşitliliğiyle sizleri başka diyarlara götüreceği kesin… Milli Park alanının büyük bir bölümünde yayılış gösteren Menengiç bitkisi, görsel bir güzellik olmakla birlikte, Menengiçten yapılan kahveyi tatmadan buradan ayrılmamanızı tavsiye ediyoruz. Milli Park sahasının kuzeyinde Rüstüm Dere ve kuzeyindeki küçük akarsuların açtığı kanyon vadiler bulunuyor. Bu vadiler yüzde 40’ı aşan eğimli dik yamaçları ve menderesler çizen akarsularıyla tipik bir kanyon vadi görünümünded. Rüstüm Dere Kanyon Vadisi sahip olduğu jeomorfolojik özellikler açısından Milli Park sahasının en ilgi çekici alanını oluşturmaktadır.
Şanlıurfa çevresinde pek çok mağara bulunduğu çeşitli efsanelere de konu olmuştur. Bunların çoğunun fosil olduğu bilinmektedir. Kireçtaşlarının killi olması ve içindeki nem bunların genişletilmelerine olanak tanımış. Bu nedenle pek çok küçük mağara eski dönemlerde genişletilerek yerleşim alanı ve dini yapı olarak kullanılmış. Birçok bitki ve hayvan türünün bir arada yaşadığı Tek Tek Dağları Milli Parkı, dostluğun ve barışın simgesi olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin dünyaya açılan kapısı olmaya en büyük aday.
Lezzetli bir yolculuk
Sıra Geceleri ile tanınan Şanlıurfa, lezzetli yemeklerini tadarken, müziğiyle de hoş bir ortam sağlamakta… Kebaplar ve ızgara etlerin yanı sıra yöresel ev yemekleri olarak, çağala aşı, pakla aşı, hıttı bastırması, soğan tavası, su kabağı, bütün balcan, sarımsak aşı, kaburga, isot çömleği, bamya çömleği, acır annaziği, sac kavurması, tatlı bamya, erik tavası, lolaz dürmüğü, saca basma, döğmeç, ekmek aşı, kenger aşı, semsek, has (marul) dolması, mimbar, acır bastırması, soğan tavası, ağzı açık, ağzı yumuk, pendirli ekmek, elmaaşı, masluka, lebeni, boranı tadılması gereken lezzetler arasında… Ayrıca isot, mırra kahvesi ve menengiç kahvesi hediye olarak yakınlarınıza götürebileceğiniz Şanlıurfa tatları…
Tarih sahnesinden bir perde
Milli Park’ın kuzeyindeki Şanlıurfa-Viranşehir karayolundan ulaşım daha kolay olsa da, alanın güneyinde yer alan Harran ilçesi üzerinden gelen yol turistik açıdan daha fazla potansiyele sahip. Bu yol üzerindeki dünyanın ilk üniversitesi sayılan Harran Üniversitesi kalıntıları, restore edilen kümbet evler, Harran Han El-Ba’rur yolunun 15. ve 16. km’lerindeki tarihi taş ocakları (Bazda Mağaraları), Han El-Ba’rur daha Milli Park’a varılmadan görülebilecek çok önemli turistik, arkeolojik, kültürel cazibe merkezleri…
Özellikle Harran Ovası’nın bitiminden sonra, Milli Park’ın da çok önemli bir jeolojik özelliği olan kayaçların başlangıcından sonraki dördüncü kilometrede bulunan tarihi taş ocakları, Han El-Ba’rur Kervansarayı ve kalıntıları alanın çok önemli merkezlerinden olan Şuayipşehri, Milli Park’ın güney girişini daha önemli kılmakta… Milli Park kuzeyindeki Yanık’tan başlayıp Kömürcü mağara ve Çardaklı mağara arasındaki yol üzerinde birçok mağara ve bakı noktasına sahip alan bulunmakta. Bütün bu görsel ve doğal zenginlik aynı zamanda Milli Park’ın rekreasyonel potansiyeline katkı sağlamaktadır.
Milli Park alanı içerisinde konaklama yapılabilecek herhangi bir tesis bulunmamakla birlikte Şuayipşehri’ne 40 km kadar uzaklıktaki Harran ilçe merkezinde bulunan “Harran Kültür Evi” gelen ziyaretçiler tarafından oldukça rağbet gören bir tesis. Özellikle Milli Park kuzeyinde bulunan Rüstüm Dere Kanyon Vadisi yakınlarındaki üst kotlarda bulunan noktalardan (Kargılı Tepe ve Kömürcümağara) vadi ve çevresi panaromik olarak görsel bir şölen sunuyor. Bu noktalardan üçü Rüstüm Dere Kanyon Vadisi’ne, biri Kargılı Köyü kuzeyinden Kargılı Tepe’ye, diğeri ise Açıkyazı Köyü batısındaki yükseltiden Silesor Vadisi ve Harran Ovası’na bakmakta… Rüstüm Deresi Günübirlik Kullanım alanı ve Ziyaretçi Merkezi, Milli Park ile ilgili her bilgiye ulaşabileceğiniz önemli bir giriş noktası…
Konaklama ve ulaşım
Haran’da yaşayan bir yöre insanı tarafından geleneksel Harran evlerinden bir kaçının 1999 yılında restore ettirilip konaklama amacıyla işletmeye açılmasıyla birlikte burası günümüzde yerli ve yabancı birçok turisti ağırlamakta. 9 odadan oluşan 40 yatak kapasiteli kümbet evler bahar aylarında haftada ortalama 250-300 kişi tarafından ziyaret edilmekte… Şanlıurfa Merkezinde yer alan, birinci sınıf oteller ve butik oteller, Balıklıgöl manzarası ile sizi tarihin derinliklerinde rahat bir konaklama için misafir etmekte. Her bütçeden ziyaretçiye konforlu bir konaklama sağlayan bu tesisler, merkezde olmasından dolayı ulaşım açısından da son derece avantaj sağlıyor. Tek Tek Dağları Milli Parkı Şanlıurfa kent merkezinin 40 km doğusunda, Harran Ovası ile Viranşehir Ovalarının arasında Şanlıurfa-Mardin karayolunun güneyinde, kuzey-güney yönünde uzanmakta… Şanlıurfa- Harran: 48 km, Şanlıurfa- Rüstüm Deresi Giriş Kontrol Noktası: 50 km, Şanlıurfa’dan Ankara ve İstanbul’a direkt havayolu ulaşımı sağlanmakta. Uçuşlar ortalama 1 saat 30 dakika sürmekte…
